دکتر اردشیر بهرامی از مسئولان سازمان بهزیستی، پژوهشگر و نویسنده و مولف کتاب توسعه و خودکشی در غرب ایران در گفتگو با خبرنگار عصر زاگرس در مورد وضعیت خودکشی های در منطقه چاروسا و دیشموک گفت:خودکشی در طی ۳ دهه گذشته بیشتر در مناطق غرب ایران استان های ایلام، کرمانشاه، لرستان و بعضی از مناطق همجوار رخ داده است و این استان ها کانونهای اصلی خودکشی بودند.اما در دهه ۹۰ کانون خودکشی ها به استانهای کهگیلویه و بویراحمد،چهارمحال، بختیاری ،استان مرکزی و سایر مناطق ایران انتقال داده شد و و جای بحث جامعه شناختی دارد که چرا این اتفاق افتاده است که می شود به صورت تخصصی موضوع را بررسی کرد.
وی افزود: این تغییرات جامعه ما و اینکه در اینجا چه اتفاقی افتاده که این کانون های جدید به عنوان مسئله خودکشی در آنجا بروز و ظهور دارد و یعنی اگر بخواهیم دموگرافی خودکشی را در استان کهگیلویه وبویراحمد مطرح کنیم و بر اساس بررسیهایی که است باید اشاره کنیم که بیشترین قربانیان خودکشی مربوط به جوانان و مربوط به زنان و دختران جوان است.
وی در جواب سوال چرا خشونت در این مناطق زیاد شده است اظهار کرد: تغییرات فرهنگی ،افزایش نابرابری های اجتماعی و به تبع آن احساس تبعیض و بی عدالتی در گروه جنسی دختران و نسبت به خانواده خودشان نسبت به اجتماع محلی خودشان است از علت های اصلی خوشونت است.
وی به خودکشی های دیشموک و قلعه رئیسی در یک دهه اخیر اشاره کرد و گفت: یکی از مهمترین شیوههای اقدام به خودکشی در بین دختران و زنان منطقه دیشموک و چاروسا خودسوزی است و اقدام به خودسوزی هدفش برای رسیدن به مرگ و پایان زندگی نیست بلکه یک شیوهای برای جلب توجه ، قانع کردن ، ترساندن ، تهدید کردن و برای رسیدن به شرایط و اهدافی که در آن زندگی باید وجود داشته باشد است که در فضایی که ممکن است گفتگویی شکل نگیرد و در فضای خانوادگی تفاهمی شکل نگیرد برای این فرد درجامعه منابع حمایتی از دست رفته است. در گذشته یک فرد در معرض آسیب رو حمایت میکردند اما امروزه دیگر منابع حمایت سنتی وجود ندارد.
با اینکه ساختار قومی ،ساختار سنتی زنده و پایداراست اما این کارکرد حمایتی از دست رفته است و درنتیجه شما یک خانواده را می بینید که در شرایط فقر و سایر شرایطی مثل اعتیاد، طلاق، بحران مالی ضعیف و ناتوان میشود و در نتیجه فردی را که درگیر بحران روحی است از پای در می آید و هیچ منابع حمایتی از این فرد وجود ندارد.
بهرامی بیان کرد: خودسوزی دختران جوان با بحث ازدواج های کودک همسری ازدواج های سنین پایین تر از 15 سال خیلی ارتباط دارد و این مسئله خودش یک ریشه فرهنگی دارد
هم به خاطر مسائل فردی به خاطر و تعصبات مرتبط با مقوله فرهنگی مانند حفظ حیثیت و آبرو شرف و ناموس و تعصباتی که با این مسئله گره میخورد و بخشی از خشونتها را تبیین میکند و در کنار همه اینها شرایط آسیب پذیری کل خانواده در مقابل فقر و بحران های مالی و گرانی است.
دکتر بهرامی در مورد اجرای برنامه ها فرهنگی، جامعه شناختی و خدمات روانشناسی در مورد خودکشی ها اظهار کرد: اگر بخواهیم برنامهای را برای کمک به این گروهها و اقشار آسیبپذیر که درگیر خودکشی هستند اجرا کنیم باید در مرحله اول کانون های خودکشی در شهر قلعه رئیسی و دیشموک در سطح اجتماع محلی و مناطق روستایی شناسایی شوند.
از دیگر برنامه های که می تواند تاثیر گذار باشد حمایت از برنامه های اجتماعی و رویکرد های اجتماع محور با در نظر گرفتن حساسیت مسئله خودکشی است.
تعریف و در نظر گرفتن مراکزی مثل خدمات سلامت روان محلی ؛خانه بهداشت ها ؛ ایجاد پایگاه اورژانس اجتماعی در منطقه می تواند از برنامه های دیگری باشد که باید انجام شود.
برنامه های سلامت روان شامل تست های شخصیت آموزش تسهیلگران ؛معتمدین محلی ؛ نخبگان و شناسایی خانواده های قشر ضعیف و خدمات رسانی مطلوب توسط نهادهای حمایتی می تواند تاثیر بسزایی در کاهش این معضل اجتماعی داشته باشد.
بهرامی در ادامه گفت : رویکرد برنامهها حتما باید رویکرد اجتماعی و فرهنگی باشد واژه ای به اسم خودکشی نباید به صورت صریح بیان شود ؛درواقع باید به شکل غیر مستقیم ورود پیدا کنیم تا بتوانیم در نهایت این مسئله را تا حدودی مدیریت کنیم.
وی در پایان گفت: حتما در سطح کلان هم سیاستگذاران نهاد دولت باید برای فقرزدایی بحث اشتغال خصوصا اشتغال زنان و توانمندسازی زنان در خانواده ها را مد نظر قرار دهند و تسهیلگرانروستایی بتوانند شناسایی و آموزش داده بشوند، تا بتوانند به موقع در صورت بحران رصد کنند و مسائل را بشناسند و هم چنین از سازمانها و نهادهای که متولی حوزه مداخله و پیشگیری از آسیبهای اجتماعی هستند به موقع زنگ هشدار را به صدا در بیاورند و بتوانند و مداخله درست و پایداری داشته باشند.در واقع افرادی که آسیب دیده هستند بتوانند دوباره به چرخه برنامههای اجتماعی رویکرد های جامعه برگردند و بتوانند جذب جامعه بشوند و در این فرایند طرد اجتماعی و فرهنگی زنی مورد غفلت قرار نگیرند.
دیدگاه های مردم